Nhiễm sán chó có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, có khi là do thói quen ăn rau sống hoặc thực phẩm sống.
Sán chó ở người là gì?
Trước khi tìm hiểu cách giảm ngứa khi bị nhiễm sán chó, cần biết sán chó là gì. Nhiễm sán chó (Toxocara) xảy ra khi chúng ta vô tình nuốt ấu trùng qua đường ăn uống như rau sống không rửa sạch, thịt tái… Việc nuôi thú cưng hay tiếp xúc với đất cát có nhiễm ấu trùng cũng có thể gây ra bệnh. Trẻ em thường dễ bị nhiễm do có thói quen ngậm mút tay. Sau khi nhiễm sán chó 1-2 tuần, trứng sẽ phát triển thành ấu trùng xâm nhập vào máu và đi tới các bộ phận cơ thể, gây ra nhiều vấn đề.
Các con giun sán thường xâm nhập vào cơ thể qua da hoặc miệng. Khi người ta nuốt phải trứng giun từ phân chó, các ấu trùng sẽ thoát ra, đi qua thành ruột và theo máu di chuyển tới các bộ phận khác nhau. Ấu trùng có thể sống sót trong cơ thể người trong nhiều tháng và dù có thể bị phản ứng viêm tiêu diệt, chúng cũng đã gây tổn thương tại các mô trước đó.
Các triệu chứng đầu tiên có thể nhận biết là ngứa và nổi mề đay. Ngoài ra còn có những triệu chứng khác như rối loạn tiêu hóa, đau đầu, ăn kém, đau bụng và tăng bạch cầu ái toan…
Với sán lá gan lớn, khi ăn phải thức ăn nhiễm ấu trùng sán, chúng sẽ vào dạ dày, xuống tá tràng, rời khỏi vỏ và xuyên qua thành tá tràng, sau đó tiến đến gan, gây tổn thương gan.
Những trường hợp sán di chuyển lạc chỗ có thể gây tổn thương tại các cơ quan khác như thành ruột, dạ dày, thành bụng hoặc bao khớp…
Những người bị sán lá gan lớn thường có các triệu chứng mệt mỏi, đau hạ sườn phải, biếng ăn, gầy sút, đau bụng, buồn nôn, sốt, thiếu máu (da xanh, niêm mạc nhợt nhạt)…
Làm sao nhận biết bị nhiễm sán chó?
Nổi mẩn ngứa không chỉ là dấu hiệu của nhiễm sán chó mà còn của nhiều bệnh lý khác, do đó không thể chỉ dựa vào ngứa để chẩn đoán. Cần phải xét nghiệm để xác định có nhiễm sán chó hay không bởi dấu hiệu nhiễm có thể giống với các bệnh lý khác. Nếu da bị ngứa và điều trị nhiều lần không khỏi, nên xét nghiệm để phát hiện nhiễm sán chó.
Vì sao nhiễm sán chó gây ngứa? Do ấu trùng sán chó tiết ra chất độc khi di chuyển trong máu. Cơ thể nhận biết đây là dị nguyên có hại và phản ứng bằng cách giải phóng histamine để chống lại chất độc. Nồng độ histamine tăng cao dẫn đến hiện tượng nổi mẩn và các triệu chứng khác như phù mạch, nóng da, cảm giác mệt mỏi.
Biểu hiện ngứa do nhiễm sán chó kéo dài ngắn khác nhau tùy thuộc vào thời gian nhiễm, số lượng ấu trùng và thể trạng miễn dịch của mỗi người.
Cách giảm ngứa khi bị sán chó
Triệu chứng ngứa kéo dài sẽ bắt đầu xuất hiện sau vài tuần khi một người bị nhiễm sán chó. Như đã được đề cập trước đó, ngứa có thể là dấu hiệu của nhiều bệnh lý khác nhau, do đó chẩn đoán chính xác liệu có phải do nhiễm sán chó hay không sẽ giúp cải thiện hiệu quả điều trị. Đồng thời, người bệnh cần tuân thủ theo phác đồ của bác sĩ để nhanh chóng đẩy lùi triệu chứng ngứa.
Người bị nhiễm sán chó cần chú ý rằng ngứa da do nhiễm giun sán sẽ không thể khỏi hoàn toàn dù có trị liệu da liễu như thế nào. Ngứa có thể xuất hiện ở bất kỳ vị trí nào trên cơ thể, từ lòng bàn tay, lòng bàn chân rồi lan đến lưng, bụng, ngực, đùi… Bạn sẽ thấy những khu vực ngứa bị phù lên, da nóng lên, và cảm giác ngứa càng trở nên tồi tệ hơn khi gãi, dần dần nổi mụn và cảm thấy nóng rát, châm chích khó chịu mỗi khi đổ mồ hôi.
Ngứa da do nhiễm giun sán thường kéo dài và tái phát nhiều lần. Vậy có cách nào giảm ngứa khi bị sán chó hiệu quả không? Câu trả lời là sử dụng các thuốc trị giun sán, vì chúng tác động trực tiếp đến nguyên nhân gây bệnh gây ra ngứa. Người bệnh cần tuân theo các nguyên tắc sau để điều trị dứt điểm ngứa da do giun sán một cách nhanh chóng:
- Mỗi loại giun sán cần một loại thuốc điều trị riêng, Fugacar không thể trị hết tất cả các loại giun sán;
- Thời gian điều trị cho mỗi loại giun sán là khác nhau. Ví dụ, nhiễm giun sán trong ruột sẽ có thời gian điều trị ngắn hơn so với nhiễm giun sán trong máu dù dùng cùng một loại thuốc;
- Cần xác định thể bệnh để trị theo phác đồ vì có thể cùng nhiễm một loại ký sinh trùng nhưng có hai thể bệnh khác nhau.
- Với người bị nhiễm ấu trùng giun đũa chó (hay bệnh sán chó Toxocara), liệu trình chữa trị tối thiểu phải từ 5 – 15 ngày; đồng thời cần phối hợp các thuốc cần thiết để trị ấu trùng trong máu.
Ngứa là triệu chứng điển hình khi bị nhiễm sán chó và không thể tránh khỏi. Người bệnh cần biết cách giảm ngứa bằng cách uống thuốc theo chỉ dẫn của bác sĩ. Hầu hết trường hợp, sau khi xét nghiệm máu và sử dụng các thuốc trị giun sán phù hợp, tình trạng ngứa da có thể được chữa trị dứt điểm. Các chỉ định siêu âm gan, chụp MRI chỉ nên thực hiện khi thật sự cần thiết để tránh lãng phí và tốn kém.
Phúc Khang
Nguồn tham khảo: Tổng hợp