Xuyên tâm liên, một loại thảo dược có vai trò quan trọng trong Y học cổ truyền, được biết đến với khả năng trị cúm và thanh nhiệt giải độc,… Cùng với đó, loại thuốc này còn xuất hiện trong nhiều bài thuốc điều trị các loại bệnh khác. Vậy, công dụng của xuyên tâm liên như thế nào và cần lưu ý điều gì khi sử dụng? Hãy cùng Tin tức Sức khỏe khám phá qua bài viết này!
Cây xuyên tâm liên là gì?
Xuyên tâm liên có nhiều tên gọi khác như: Cây lá đắng, khổ đởm thảo hay còn gọi là công cộng,…
Tên khoa học: Andrographis paniculata.
Xuyên tâm liên thuộc loại cây thân thảo, cao từ 30 đến 80 cm, thân cây có nhiều đốt và cành lá mọc đối xứng nhau. Lá cây có hình trứng thuôn dài hoặc hình mác. Hoa nhỏ màu trắng, mọc thành chùm và quả dài khoảng 15 mm. Loại thảo dược này thường mọc hoang ở nhiều khu vực phía Bắc Việt Nam, và được khuyến khích trồng trong các vườn thuốc tại các Trạm Y tế bởi Bộ Y tế.
Phần cây dùng làm thuốc chính là toàn bộ thân trên mặt đất. Sau khi thu hái, cây sẽ được cắt ngắn, phơi và sấy khô để bảo quản.
Xuyên tâm liên chữa được bệnh gì? Công dụng như thế nào? Vị thuốc này từ lâu đã được sử dụng trong Y học cổ truyền để điều trị cảm sốt hoặc nấu nước tắm để săn se niêm mạc. Gần đây, một số nghiên cứu còn cho thấy xuyên tâm liên có tác dụng tích cực trong điều trị bệnh nhân nhiễm Covid-19, mặc dù vẫn cần thêm nghiên cứu cụ thể.
Công dụng xuyên tâm liên là gì?
Theo Đông y, xuyên tâm liên là thảo dược có vị đắng, tính hàn, quy vào các vị, kinh phế, đại tràng và tiểu trưởng. Với tác dụng làm thanh nhiệt giải độc, chỉ thống, hoạt huyết. Rõ ràng, công dụng của Xuyên tâm liên được áp dụng trong các trường hợp sau đây:
- Điều trị cảm sốt, bệnh cúm, viêm amidan.
- Trị ho do viêm họng hoặc viêm phổi.
- Sử dụng trong các trường hợp tiểu buốt, tiểu rắt do viêm đường tiết niệu nam.
- Viêm âm đạo ở phụ nữ, gây khí hư, đau bụng kinh.
- Trị chứng thấp nhiệt dẫn đến mẩn ngứa hoặc mụn nhọt.
Các tác dụng dượclý do sử dụng xuyên tâm liên bao gồm:
- Cây xuyên tâm liên có tác dụng chống viêm mạnh mẽ, tăng cường hoạt động bạch cầu và ảnh hưởng thông qua hormone vỏ tuyến thượng thận.
- Có công dụng kháng khuẩn: Xuyên tâm liên có khả năng đối kháng với các vi sinh vật như vi khuẩn, vi nấm, virus và ký sinh trùng.
- Giảm nhiệt độ cơ thể: Thảo dược này giúp hạ sốt, thường được dùng khi sốt do các bệnh về đường hô hấp.
- Ảnh hưởng đến Covid-19: Một thời gian trước, có nhiều người tại nước ta đua nhau mua xuyên tâm liên để ngăn ngừa và điều trị Covid-19. Một số nghiên cứu cho thấy cây này có thành phần ức chế virus, nhưng hiện tại chưa có nghiên cứu thực nghiệm. Vì vậy, bạn nên tránh tự ý dùng cây thuốc này để trị bệnh.
Dưới bài viết này, Tin tức Sức khỏe xin gợi ý một số thực phẩm bảo vệ sức khỏe chiết xuất từ xuyên tâm liên đang được sử dụng hiện nay:
- Viên uống Xuyên tâm liên Plus Echinacea Kingphar: Hỗ trợ điều trị triệu chứng giảm ho, giảm đờm, đau rát họng, khản tiếng do viêm họng, viêm phế quản.
- Viên uống Xuyên tâm liên Herbitech: Giúp bổ phế, giảm biểu hiện tăng tiết đờm, ho nhiều, giảm đau rát họng, khản tiếng do ho kéo dài.
- Dung dịch xịt Xuyên tâm liên Hải Thượng Vương Royalcare: Hỗ trợ giảm ho, giảm đờm, giảm đau rát họng, khản tiếng do viêm họng, viêm phế quản.
Tác dụng phụ của xuyên tâm liên cần biết
Như các loại thảo dược khác, xuyên tâm liên cũng có các chỉ định, chống chỉ định, tác dụng phụ và liều dùng giới hạn. Sử dụng không đúng cách và không theo hướng dẫn của bác sĩ dễ dẫn đến các tác dụng phụ.
Tác dụng phụ của xuyên tâm liên bao gồm: Cảm giác mệt mỏi, chán ăn, tiêu chảy, nôn mửa, nhức đầu, sổ mũi, phát ban. Liều cao có thể gây sưng các tuyến bạch huyết, dị ứng nghiêm trọng và tăng men gan.
Để tránh những rủi ro này, người dùng nên sử dụng xuyên tâm liên đã qua điều chế như dạng viên uống hoặc sản phẩm của các quầy thuốc Đông y. Tránh tự ý điều chỉnh liều lượng.
Những điều cần lưu ý khi dùng xuyên tâm liên
Xuyên tâm liên có tính lạnh, không nên dùng kéo dài vì ảnh hưởng tới tỳ vị, đặc biệt người hư hàn không nên dùng. Việc lạm dụng uống dài ngày có thể làm bạn dễ bị nhiễm bệnh hơn. Không sử dụng cho bệnh nhân rối loạn đông máu, chấn thương, sau phẫu thuật, phụ nữ mang thai và cho con bú.
Cũng giống các bài thuốc khác, không tự ý thay đổi liều lượng đã được kê đơn. Khi có triệu chứng bất thường, cần gặp bác sĩ ngay để được hỗ trợ.
Trên đây, Tin tức Sức khỏe vừa chia sẻ về: Xuyên tâm liên là gì? Công dụng của xuyên tâm liên như thế nào? Thông tin về loại thảo dược này sẽ giúp bạn sử dụng hiệu quả nhất. Hy vọng những kiến thức trên sẽ hữu ích cho bạn.
Xem thêm: Xuyên tâm liên mua ở đâu?