Hình ảnh minh họa lớp biểu mô vuông, với các tế bào hình vuông xếp cạnh nhau, đặc điểm của mô phủ.

Cấu Tạo Và Chức Năng Quan Trọng Của Tế Bào Biểu Mô Trong Cơ Thể: Những Điều Bạn Cần Biết

Chia sẻ ngay với bạn bè

Cơ thể chúng ta hàng ngày phải tiếp xúc với môi trường ngoại cảnh qua các bề mặt và mô lót. Những tế bào biểu mô này cần tạo ra các rào cản cấu trúc để bảo vệ chống lại vi khuẩn, độc tố và áp lực cơ học.

Trong cơ thể, các tế bào biểu mô có khả năng phát hiện nhiều thay đổi trên bề mặt, sau đó kích hoạt các tín hiệu đến hệ miễn dịch. Nhiệm vụ của những “liên lạc viên” này là hướng dẫn phản ứng cần thiết của tế bào miễn dịch nhằm duy trì hoặc khôi phục tính nguyên vẹn của hàng rào và bảo hộ cơ thể.

Cấu trúc của tế bào biểu mô là gì?

Biểu mô là một loại mô cấu thành từ các tế bào lót các khoang và cấu trúc trong cơ thể. Tế bào biểu mô gồm nhiều tế bào đa diện được sắp xếp dày đặc và liên kết với nhau với khoảng gian bào hẹp.

Tế bào biểu mô xuất phát từ ba loại lá phôi: lá ngoài, lá giữa và lá trong. Nhiều tuyến trong cơ thể cũng chủ yếu do biểu mô tạo thành. Các biểu mô luôn nằm trên mô liên kết, ngăn cách bằng một lớp màng đáy. Tế bào biểu mô trong cơ thể con người là một trong những mô cơ bản, cùng với mô liên kết, mô cơ và mô thần kinh. Nó đảm nhiệm chức năng bài tiết, thẩm thấu chọn lọc, bảo vệ, vận chuyển giữa các tế bào và cảm giác xúc giác.

Tìm hiểu về tế bào biểu mô1
Tế bào biểu mô có nguồn gốc từ cả ba lá phôi: Lá ngoài, lá giữa và lá trong

Tế bào biểu mô hiện diện ở đâu trong cơ thể?

Các mô biểu mô, như đường tiêu hóa, da và phổi, tạo rào cản giữa cơ thể và môi trường bên ngoài và tiếp xúc thường xuyên với các tác nhân kích thích gây viêm. Các rào cản này được hình thành và duy trì bởi các tế bào gốc, đảm bảo tự đổi mới và biệt hóa để thay thế tế bào cũ và sửa chữa tổn thương mô.

Bạn nên tìm hiểu:  5 phương pháp giúp bạn thoát khỏi cơn đau kinh chỉ trong vòng 48 giờ

Các tế bào biểu mô còn là những “người lính canh” với đầy đủ chức năng: nhận diện các thay đổi trong môi trường vi mô của chúng, gửi tín hiệu và tiết chất phòng thủ. Chúng có cơ quan nhận dạng để đáp ứng một loạt tín hiệu. Các tín hiệu này hình thành và hướng dẫn phản ứng của tế bào gốc biểu mô qua tầng tín hiệu, để củng cố hàng rào, báo động cho tế bào lân cận, huy động tế bào miễn dịch và cải thiện tổn thương.

Sự liên lạc giữa tế bào tiền thân biểu mô và tế bào miễn dịch được tinh chỉnh để đáp ứng phối hợp, bảo đảm sự cân bằng nội môi và nâng cao khả năng phòng vệ.

Tìm hiểu về tế bào biểu mô2
Những rào cản được hình thành và duy trì bởi các tế bào gốc 

Chức năng của tế bào biểu mô

Khi tiếp xúc với viêm nhiễm, các tế bào gốc trong mô lưu giữ trí nhớ, giúp tăng cường phản ứng miễn dịch cho những lần tiếp xúc sau.

Khi có sự xâm nhập của vật lạ, các tế bào biểu mô nhận biết mối nguy hiểm và bắt đầu một cơ chế chuyển tiếp tín hiệu tới các tế bào miễn dịch nhằm khôi phục cân bằng nội môi tại các mô rào cản. Tế bào biểu mô phát tín hiệu cảnh báo, các tế bào miễn dịch sẽ đến hiện trường để hỗ trợ củng cố tính toàn vẹn hàng rào của tế bào biểu mô. Sau khi nội môi được tái lập, các tế bào biểu mô thể hiện khả năng hoạt động hiệu quả hơn nếu cảm nhận được mối nguy hiểm trong tương lai.

Bạn nên tìm hiểu:  Nguy hiểm của ho ở bà bầu trong 3 tháng đầu và phương pháp điều trị hiệu quả

Khả năng nhận diện các cuộc tấn công từ vi khuẩn và các sinh vật khác

Vi khuẩn tồn tại trên các bề mặt tiếp xúc với môi trường và tại khắp mọi nơi trên cơ thể. Từ khi bị xâm chiếm bởi vi khuẩn, nấm, động vật nguyên sinh và vi rút, tế bào biểu mô được tiếp xúc với nhiều tín hiệu hóa học và dị ứng khác nhau. Biểu mô có khả năng kích hoạt phản ứng miễn dịch, nhưng đồng thời cũng cần điều tiết phản ứng với các vật lạ để tránh sự quá mẫn cảm với các chất vô hại. Giống như các thụ thể nhận dạng mẫu của vi sinh vật, biểu mô được trang bị với nhiều cảm biến cảnh báo về các chất gây ô nhiễm, chất gây dị ứng và các yếu tố khác.

Tại nơi giao nhau giữa sinh vật và môi trường ngoài, mô biểu mô thường xuyên chịu áp lực vật lý. Chấn thương hướng dẫn biểu mô cách nhanh chóng đáp lại mối đe dọa và hình thành mạng lưới liên lạc liên quan đến việc huy động túc tế miễn dịch để hợp tác.

Tìm hiểu về tế bào biểu mô3
Các tế bào biểu mô có khả năng nhận biết mối nguy hiểm do sự xâm nhập của vật lạ

Khả năng học hỏi và nhớ lại các phản ứng viêm từ vật lạ

Các tế bào biểu mô nhận tín hiệu từ vi khuẩn, tác nhân môi trường và chấn thương, điều này ảnh hưởng ngay lập tức đến hành vi của chúng để duy trì tính nguyên vẹn của hàng rào. Nghiên cứu đã cho thấy ảnh hưởng của các tín hiệu này còn kéo dài vượt xa những trải nghiệm ngắn hạn. Thay vào đó, tế bào gốc biểu mô có các vết sẹo biểu sinh từ các trải nghiệm viêm nhiễm, rất lâu sau khi vấn đề của đợt tấn công ban đầu đã được khắc phục, được gọi là trí nhớ miễn dịch.

Trên đây là những thông tin chúng tôi muốn chia sẻ về tế bào biểu mô – hàng rào bảo vệ cơ thể trước các tác nhân có hại. Hy vọng bài viết đã giúp bạn hiểu thêm về loại tế bào đặc biệt này của cơ thể.

Xem thêm:

  • Ung thư biểu mô thận dạng nhú di truyền
  • Ung thư biểu mô tế bào vảy trong phổi là bệnh gì?

Chia sẻ ngay với bạn bè

Bài viết liên quan