Củ riềng không chỉ sử dụng để tăng hương vị và mùi thơm cho các món ăn mà còn có những tác dụng gì? Trong Đông y, củ riềng được coi là dược liệu chữa bệnh, biết đến với tên gọi khác là cao lương khương. Bên cạnh đó, nhờ vào kỹ thuật y học hiện đại, củ riềng còn được chiết xuất thành tinh chất dùng để điều trị một số loại bệnh.
Đặc điểm của cây riềng
Cây riềng thuộc loại cỏ nhỏ, cao từ 0,7 – 1,2m với thân rễ mọc ngang. Hoa cây này màu trắng, gồm hai lá hình mo với hai màu xanh và trắng. Lá của cây riềng thường có bẹ, không có cuống, dạng mác dài. Cây riềng mọc tự nhiên hoặc dễ trồng, thu hoạch quanh năm, nhưng phổ biến nhất là vào mùa thu đông hoặc trước khi mưa phùn mùa xuân.

Ngoài ra, có riềng nếp với kích thước to và ít hăng cay hơn. Còn gọi là riềng đỏ hay rong riềng, thuộc họ chuối hoa, cao từ 1,2 – 1,5m. Rễ cây rong riềng phình ra thành củ, nằm sát mặt đất, nên được gọi là củ riềng đỏ. Cây này có vị ngọt, mát, dùng để thanh nhiệt, an thần…
Tác dụng của củ riềng
Củ riềng là bộ phận được sử dụng để chữa bệnh. Có thể dùng củ riềng để điều trị và phòng ngừa một số bệnh sau:
Phòng ngừa ung thư
Do củ riềng có đặc tính chống viêm và chống oxy hóa, thảo dược này hỗ trợ giảm thiệt hại DNA do các gốc tự do và các yếu tố độc hại khác gây ra. Flavonoid, gọi là galanin, trong củ riềng đóng vai trò quan trọng trong ngăn ngừa ung thư bằng cách điều chỉnh hoạt động của enzyme và phá hủy độc tính gen.

Củ riềng có thể phòng ngừa tới 7 loại ung thư như: Ung thư dạ dày, ung thư tuyến tụy, ung thư ruột kết, ung thư vú, bạch cầu, ung thư gan và ung thư đường mật.
Tăng cường tuần hoàn máu
Củ riềng hỗ trợ loại bỏ chất độc và cải thiện tuần hoàn máu. Đặc tính chống oxy hóa của củ riềng giúp ngăn ngừa tổn thương da và duy trì độ mềm mịn của da.
Nước cốt củ riềng, kết hợp với dầu jojoba, tạo thành hỗn hợp kích thích tăng trưởng tóc hiệu quả, đặc biệt cho những ai có tóc mỏng.
Giảm đau bụng kinh
Khi phụ nữ hành kinh, nhiều người có thể gặp đau bụng hoặc tiêu chảy. Riềng giúp giảm bớt các triệu chứng này và là một lựa chọn hữu ích cho người bị tiêu chảy.
Tăng cường hệ miễn dịch
Sử dụng riềng thường xuyên giúp tăng cường hệ miễn dịch của cơ thể.
thúc đẩy hệ miễn dịch một cách hiệu quả. Chiết xuất củ riềng có khả năng ngăn ngừa và tiêu diệt các vi khuẩn bên trong cơ thể. Vì vậy, khi bụng trống hoặc trong thời gian nhịn ăn, hệ miễn dịch sẽ được tăng cường đáng kể.
Hỗ trợ hệ tiêu hóa
Chức năng chữa bệnh đau bụng là công dụng được sử dụng lâu đời và tin dùng nhiều nhất bởi người Việt từ củ riềng. Ngoài ra, củ riềng còn giúp giảm ói mửa, tiêu chảy và nấc cụt.

Giúp đối phó với trầm cảm
Chất dinh dưỡng thực vật trong củ riềng giúp ngăn chặn hoạt động TNF-alpha của cơ thể, từ đó hỗ trợ điều trị bệnh trầm cảm.
Một số phương pháp trị liệu từ cây riềng
Với cây riềng, bạn có thể áp dụng những bài thuốc sau để điều trị một số bệnh đơn giản:
- Đau bụng do cảm lạnh: Sấy khô 200gr riềng tươi cùng với khoảng 80gr hậu phác và 120gr quế, bảo quản nơi khô ráo. Sắc khoảng 200ml nước với 12gr hỗn hợp này hàng ngày, cô nước thành 50ml. Uống từ 2 – 4 ngày sẽ giúp giảm đau bụng.
- Đau bụng kinh: Phụ nữ khi “tới tháng” bị đau bụng có thể nhai và nuốt trực tiếp một lát riềng tươi, giúp ấm bụng và giảm đau nhanh.
- Phong thấp: Một liệu trình sử dụng công thức này liên tục từ 5 – 7 ngày. Người bệnh dùng 60gr củ riềng, 60gr vỏ quýt, và 60gr hạt tía tô phơi khô tán nhỏ, mỗi ngày hai lần pha 4gr hỗn hợp với nước sôi để nguội và uống.
- Đau dạ dày: Bài thuốc này gồm 6gr củ riềng, 4gr đinh hương, 6gr vỏ quýt, 6gr mộc hương, 6gr thanh bì, 15gr sơn tra và 6gr cửu tiết xương bồ. Sắc thành thuốc dạng đặc, chia làm 3 lần uống trong một ngày.
- Hắc lào: Giã nát 100gr củ riềng và ngâm với 200ml cồn 90 độ. Ngâm càng lâu, dược tính càng cao. Bôi chất này lên vị trí bị hắc lào nhiều lần trong ngày sẽ thấy giảm dần.
- Lang ben: Sử dụng 100gr củ riềng và 100gr củ chút chít, gọt vỏ, rửa sạch và giã nát. Trộn chúng với một quả chanh rồi đun nóng. Dùng bông y tế thấm lỏng dung dịch và xoa lên vùng da bị lang ben. Kiên trì dùng khoảng 5 – 7 ngày, mỗi ngày 2 lần để đạt hiệu quả tốt nhất.
Những thông tin trên đầy đủ về công dụng của củ riềng sẽ giúp bạn giải đáp thắc mắc. Chúc bạn sức khỏe dồi dào!
Phạm Diểm
Nguồn tham khảo: Tổng hợp