Ở thời điểm hiện tại, thuốc an thần thường được nhiều người chọn lựa sử dụng nhằm giảm thiểu căng thẳng và đau đầu do áp lực cuộc sống gây ra. Thế thì thuốc an thần là gì? Công dụng và tác dụng phụ của chúng như thế nào? Mời bạn cùng Tin tức Sức khỏe tìm hiểu chi tiết qua bài viết dưới đây.
Thuốc an thần là gì?
Thuốc an thần có tác dụng làm chậm hoạt động não bộ và điều chỉnh các hoạt động của thần kinh. Chúng có thể kích thích hoặc ức chế tinh thần nhằm phòng và chữa bệnh. Ngoài ra, thuốc an thần còn giúp người dùng bình tĩnh lại, giảm bớt kích động bằng cách điều chỉnh các tín hiệu từ hệ thần kinh trung ương.
Các loại thuốc an thần phổ biến trong điều trị các bệnh liên quan đến thần kinh, tâm thần, động kinh hoặc gây mê. Hiện tại, thuốc an thần còn được sử dụng rộng rãi để điều trị các vấn đề tâm lý, rối loạn lưỡng cực, và mất ngủ,…
Dù vậy, nhiều người đang lạm dụng và kéo dài thời gian sử dụng, dẫn đến tình trạng phụ thuộc vào thuốc, cảm thấy không ổn khi không sử dụng.
Phân loại thuốc an thần
Ngày nay, có nhiều loại thuốc an thần được dùng để điều trị các triệu chứng rối loạn tâm thần và lo âu. Một số loại thuốc được sử dụng như sau:
- Thuốc chống lo âu: Dùng để giảm triệu chứng lo âu và căng thẳng. Một số loại bao gồm nhóm benzodiazepine như diazepam, alprazolam, buspirone,….
- Thuốc chống trầm cảm: Giúp giảm triệu chứng trầm cảm, lo âu và căng thẳng, ví dụ như các nhóm SSRI như sertraline, fluoxetine và nhóm SNRI như duloxetine, venlafaxine,…
- Thuốc chống loạn thần: Điều trị bệnh liên quan đến rối loạn tâm thần phân liệt và rối loạn tâm thần tự kỷ như risperidone, haloperidol,…
- Thuốc chống co giật: Bao gồm gabapentin, lamotrigine và valproic.
Tác dụng phụ của thuốc an thần
Những loại thuốc an thần mạnh thường gây ra một số tác dụng phụ như sau:
- Khó tập trung;
- Mất trí nhớ;
- Phản ứng chậm;
- Suy giảm nhận thức về độ sâu và khoảng cách;
- Lú lẫn;
- Suy giảm khả năng phán đoán;
- Huyết áp thấp.
Việc sử dụng lâu dài có thể dẫn đến các tác dụng phụ khác như:
- Lo lắng;
- Mệt mỏi mãn tính;
- Tăng cân;
- Trầm cảm;
- Có ý định tự sát;
- Rối loạn ngoại tháp, rối loạn vận động cao.
Vì vậy, cần phải dùng thuốc an thần theo liều lượng phù hợp để tránh tình trạng bệnh trở nên nghiêm trọng hơn.
Làm thế nào sử dụng thuốc an thần đúng cách
Để sử dụng thuốc an thần hiệu quả, cần lưu ý các điều sau:
- Tuân thủ nghiêm ngặt các hướng dẫn về liều lượng cũng như thời gian sử dụng thuốc đã được chỉ định.
- Hãy cẩn trọng khi kết hợp với các loại thuốc tim mạch, hô hấp, tiêu hóa,…
- Tham khảo ý kiến bác sĩ nếu đang dùng các thuốc khác có thể gây các tác dụng phụ nghiêm trọng.
- Không tự ý ngưng sử dụng thuốc đột ngột mà hãy sử dụng đều đặn.
- Tránh rượu cùng các chất kích thích khác vì chúng có thể làm tăng nguy cơ tác dụng phụ khi kết hợp với thuốc an thần.
Ưu và nhược điểm của thuốc an thần
Thuốc chống lo âu
- Ưu điểm: Giảm nhanh các triệu chứng lo âu, căng thẳng. Một vài loại không gây mệt mỏi hay ảnh hưởng đến sự tập trung.
- Nhược điểm: Nguy cơ lệ thuộc thuốc, giảm sự tỉnh táo có thể xảy ra.
Thuốc chống trầm cảm
- Ưu điểm: Rất hiệu quả trong điều trị trầm cảm, rối loạn lo âu; cải thiện tâm trạng và giảm cảm giác khó chịu, nâng cao chất lượng cuộc sống.
- Nhược điểm: Có thể gây tăng cân, mất ngủ, mất cảm giác, cần được theo dõi chặt chẽ khi sử dụng.
Thuốc chống loạn thần (Antipsychotics)
- Ưu điểm: Hỗ trợ điều trị các rối loạn tâm thần, như tâm thần phân liệt, rối loạn tự kỷ; giảm lo lắng, bất ổn, và triệu chứng hoang tưởng.
- Nhược điểm: Gây buồn ngủ, mệt mỏi, run chân, tăng cân.
Thuốc chống co giật
- Ưu điểm: Kiểm soát co giật, điều trị rối loạn tâm thần, giảm lo âu và ổn định tâm trạng.
- Nhược điểm: Gây buồn ngủ, chóng mặt, tăng cân, rối loạn tiêu hóa.
Thời điểm nào cần sử dụng thuốc an thần?
Thuốc an thần là một loại thuốc kê đơn và chỉ nên được sử dụng khi có chỉ định từ bác sĩ. Nó có thể được dùng trong trường hợp căng thẳng quá mức, áp lực cuộc sống lớn, hoặc điều trị các vấn đề tâm lý.
Người bệnh cần tham khảo ý kiến bác sĩ để được kê đơn thuốc đúng cách.
Các đối tượng cần sử dụng thuốc an thần
Dưới đây là những đối tượng có thể được chỉ định sử dụng thuốc an thần bởi bác sĩ:
- Người căng thẳng, lo âu quá mức.
- Người mắc động kinh.
- Những người trầm cảm, tinh thần bất ổn.
- Dùng trong các trường hợp gây mê trước khi phẫu thuật, nội soi.
- Ngoài ra, khi người bệnh có hành vi bạo lực, chống đối.
Thuốc an thần có phải là thuốc ngủ không?
Nhiều người cảm thấy dễ ngủ hơn khi sử dụng thuốc an thần do những tác động liên quan đến giấc ngủ. Nhưng thuốc an thần có phải là thuốc ngủ hay không? Cả hai có một số điểm tương đồng như giảm căng thẳng, lo lắng, giãn cơ và thúc đẩy giấc ngủ. Tuy nhiên, thuốc an thần và thuốc ngủ được sử dụng với mục đích điều trị khác nhau:
- Về mục đích sử dụng: Thuốc an thần thường được sử dụng để giảm lo âu, căng thẳng và các triệu chứng tâm lý khác. Trong khi đó, thuốc ngủ có tác dụng cải thiện giấc ngủ và điều trị rối loạn giấc ngủ.
- Tác động lên tâm thần: Thuốc an thần giúp ổn định tâm trạng và giảm sự lo lắng. Thuốc ngủ tạo điều kiện tốt cho giấc ngủ và giảm thời gian mất ngủ.
- Tác dụng phụ: Cả hai loại đều gây cảm giác buồn ngủ, mất tập trung và lệ thuộc thuốc. Tuy nhiên, thuốc an thần có thể gây buồn ngủ vào ban ngày, còn thuốc ngủ lại có thể khiến bạn cảm thấy mệt mỏi vào buổi sáng.
Tin tức Sức khỏe hy vọng rằng bài viết này sẽ mang lại những thông tin hữu ích về các loại thuốc an thần thường được sử dụng hiện nay cho bạn đọc. Mặc dù thuốc an thần có hiệu quả trong việc giảm căng thẳng và lo âu, nhưng bạn không nên lạm dụng thuốc và nên có sự hướng dẫn từ các chuyên gia y tế để được chẩn đoán và điều trị hợp lý, tránh ảnh hưởng đến sức khỏe.
Xem thêm:
- Hướng dẫn sử dụng thuốc an thần đúng cách
- Uống thuốc an thần bao lâu thì có tác dụng?
- Hậu quả của việc uống thuốc an thần quá liều là gì?