Độc hại và lợi ích của hoa cẩm tú cầu đối với sức khỏe

Thông tin cơ bản về hoa cẩm tú cầu

Được biết đến như một loài hoa đẹp, cẩm tú cầu có thân thẳng, dạng cây bụi cao lên đến 3 mét, ít cành nhánh. Lá của nó mọc đối, có màu xanh, hình trứng, đỉnh nhọn, mép lá có răng cưa thô, chiều dài từ 10 đến 20 cm và rộng từ 6 đến 14 cm.

Hoa cẩm tú cầu nở thành từng chùm lớn, dày đặc ở ngọn cây, mỗi bông có từ 4 đến 5 cánh hoa. Màu hoa biến đổi dựa theo độ pH của đất, với các màu như xanh, hồng, hồng tím, trắng… Hoa không có hương thơm và quả nang dài từ 6 đến 8 mm, đường kính từ 1 đến 3 mm, chứa nhiều hạt nhỏ màu nâu. Cẩm tú cầu được phân bố rộng rãi ở Bắc Mỹ và các quốc gia châu Á.

Ở Việt Nam, hoa cẩm tú cầu thường được trồng làm cảnh tại các góc hoặc hai bên lối đi trong vườn, công viên… Những cánh đồng hoa cẩm tú cầu tại Đà Lạt thu hút rất nhiều khách du lịch.

Công dụng của hoa cẩm tú cầu

Các nghiên cứu hiện nay cho thấy, tất cả các phần của cây cẩm tú cầu đều có độc tố, với hoa và lá là những bộ phận độc nhất. Tuy nhiên, rễ cẩm tú cầu được chứng minh có nhiều tác dụng dược lý như sau:

Lợi tiểu tự nhiên

Nhờ tính chất lợi tiểu, rễ hoa cẩm tú cầu thường được dùng trong hỗ trợ điều trị các vấn đề về thận và bàng quang.

Tốt cho sức khỏe đường tiết niệu

Tương tự như đa số các thảo dược lợi tiểu khác, rễ hoa cẩm tú cầu hoặc trà từ rễ cây này là một lựa chọn tuyệt vời để điều trị nhiễm trùng đường tiết niệu và bàng quang.

Hỗ trợ ngăn ngừa sỏi thận và bàng quang

Rễ cẩm tú cầu có khả năng làm tan sỏi thận và sỏi mật, đồng thời hỗ trợ phòng ngừa vôi hóa cơ và gai xương một cách hiệu quả.

Điều này là do rễ của chúng chứa hợp chất hydrangin, một loại glycoside giúp làm mềm sỏi, giảm đau và giúp chúng dễ dàng đi qua đường tiết niệu mà không gây tổn thương thêm.

Chống viêm

Cẩm tú cầu có đặc tính chống viêm do chứa các alkaloid trong rễ cây, hoạt động tương tự như thuốc chống viêm không steroid (NSAID). Rễ hoa cẩm tú cầu giảm viêm cả bên trong và bên ngoài cơ thể.

Chất chống oxy hóa

Rễ cẩm tú cầu chứa nhiều chất chống oxy hóa tự nhiên, giúp cơ thể chống lại các gốc tự do có hại và thậm chí đảo ngược tổn thương tế bào. Những chất chống oxy hóa này còn giúp làm chậm quá trình lão hóa, ngăn ngừa nếp nhăn và các nhược điểm khác trên da. Theo nghiên cứu của Nhật Bản năm 2003, rễ cẩm tú cầu có tác dụng chống oxy hóa mạnh hơn cả củ nghệ và cây kế sữa cộng lại.

Điều trị những bệnh liên quan đến tự miễn dịch

Loại thảo dược này gần đây đã được nghiên cứu để sử dụng trong các bệnh tự miễn dịch như viêm khớp dạng thấp, bệnh đa xơ cứng, bệnh viêm ruột, bệnh tiểu đường tuýp 1, bệnh chàm và bệnh vẩy nến.

Nghiên cứu được công bố trên tạp chí Science vào tháng 6 năm 2009 chỉ ra rằng một hợp chất từ ​​hoa cẩm tú cầu, halopentone, có khả năng giảm triệu chứng của bệnh tự miễn ở chuột.

Giảm căng thẳng và lo lắng

Lá cẩm tú cầu khi lên men có tác dụng chống lo âu và chống stress ở chuột, mặc dù cơ chế tác dụng chưa hoàn toàn được rõ ràng. Tuy nhiên, phát hiện này mở ra tiềm năng sử dụng hoa cẩm tú cầu trong điều trị các rối loạn tâm lý do căng thẳng. Hi vọng rằng chúng sẽ được nghiên cứu và áp dụng sâu hơn vào thực phẩm chức năng và thuốc.

Làm ngọt cho trà

Tại Nhật Bản, lá cẩm tú cầu sau khi lên men thường được dùng để pha trà ngọt và là nguyên liệu trong kẹo và nhiều loại thực phẩm khác. Chế phẩm từ lá cẩm tú cầu lên men cũng được liệt kê trong Dược điển Nhật Bản.

Hoa cẩm tú cầu có độc không?

Như đã đề cập, cây cẩm tú cầu đều có chứa chất độc. Ăn phải có thể dẫn đến triệu chứng như buồn nôn, nôn mửa và tiêu chảy. Tiếp xúc qua da có thể gây viêm da, phát ban hoặc kích ứng. Theo nghiên cứu từ Viện Dược liệu, độc tính cấp tính của dịch chiết lá cẩm tú cầu xác định là LD50=37,5g/kg thể trọng chuột, cho thấy lá hoa cẩm tú cầu có độc tính khá cao.

Cần cẩn trọng về mức độ an toàn khi sử dụng hoa cẩm tú cầu

Thảo dược này có thể an toàn nếu sử dụng bằng đường uống trong một vài ngày với liều lượng phù hợp. Liều khuyến cáo là 2-4 gram rễ khô mỗi ngày, tối đa 3 lần mỗi ngày. Không nên sử dụng quá 2 gram cùng một lúc. Tuy nhiên, có rất ít bằng chứng về sự an toàn khi sử dụng hoa cẩm tú cầu lâu dài.

Ngoài ra, không có đủ thông tin về việc sử dụng hoa cẩm tú cầu trong thời kỳ mang thai và cho con bú. Vì vậy, tốt nhất là nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng.

Hy vọng với những thông tin trên, câu hỏi về tính độc của hoa cẩm tú cầu đã được giải đáp. Nhớ rằng mặc dù hoa cẩm tú cầu có nhiều công dụng nhưng bằng chứng cho các tác dụng này vẫn còn khá ít và đa số các bộ phận của cây đều khá độc hại nên cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng loại cây này hay bất kỳ loại thuốc thảo dược nào khác.