Cỏ sữa, dẫu chỉ là một loài mọc hoang dại, xuất hiện khắp mọi nơi. Tuy thế, không nhiều người nhận thức được những lợi ích đặc biệt mà cây này mang lại cho sức khỏe, đặc biệt là loại cỏ sữa lá to. Vậy những công dụng của cỏ sữa lá to là gì? Có những lưu ý nào khi sử dụng?
Cỏ sữa, còn được gọi là cỏ sữa lá to, thuộc họ thầu dầu (Euphorbiaceae). Cái tên “cỏ sữa” xuất phát từ việc khi bẻ ngang cây, tại mọi vị trí sẽ xuất hiện nhựa mủ trắng đục tương tự sữa.
Tổng quan về cây cỏ sữa lá lớn
Cùng Tin tức Sức khỏe tìm hiểu sơ lược về cây cỏ sữa lá to trước khi đi sâu vào tác dụng của nó. Cây cỏ sữa lá to hay lá lớn là cây có thân mảnh, cao từ 15 – 40cm, và bề mặt lông ráp với nhựa mủ trắng. Đây là cây thảo sống lâu năm.
Lá của cỏ sữa lá to mọc đối xứng, có cuống ngắn. Phiến lá như mũi mác, dài khoảng 4 – 5cm và rộng từ 7 – 15mm. Mép lá có răng cưa nhỏ, gốc cuống có hai lá kèm nhỏ dạng lông cứng.
Tại kẽ lá, cây cỏ sữa lá to nở nhiều cụm hoa nhỏ dạng chén, mỗi chén có hoa đơn tính. Quả nhỏ, với đường kính khoảng 1,5mm, khi chín nứt thành ba phần, chứa ba hạt rất nhỏ bên trong. Thời gian ra hoa từ tháng 5 đến tháng 10.
Thành phần hóa học của cây cỏ sữa lá to
Qua nghiên cứu thực vật học, cây cỏ sữa chứa các chất như: Quercetin, triacontan, jambulol,… và các axit hữu cơ như: Gallic, axit oleic, melissic, palmitic, linoleic, l-inositol và một alcaloid xanthorhamnin. Những chất này có tác dụng kháng thể và tăng cường lưu thông máu.
Theo Đông y, cỏ sữa có vị đắng, chua, tính mát và hơi độc. Tác dụng của cỏ sữa lá to có thể giúp: Tiêu viêm, lợi tiểu, giải độc, chống ngứa và thông sữa. Mọi phần của cây được dùng để chế thuốc.
Tác dụng của cây cỏ sữa lá to
Dân gian đã từ lâu sử dụng cây thảo này làm thuốc. Một số công dụng của cỏ sữa lá to bao gồm:
- Hỗ trợ tốt cho điều trị xơ gan cổ trướng.
- Điều trị bệnh gout.
- Lá cỏ sữa dùng để cầm máu và chữa rối loạn tiêu hóa.
- Giảm sốt và làm mát cơ thể.
- Làm mềm da, giảm kích ứng màng nhầy.
- Cải thiện các bệnh nhiễm khuẩn đường hô hấp như: Ho, cảm lạnh, sổ mũi, viêm phổi, hen suyễn nhờ khả năng giãn phế quản và mạch máu ngoại vi.
- Điều trị bệnh hoa liễu.
- Giúp chữa trị liệt dương, xuất tinh sớm, yếu sinh lý, và các trường hợp xuất tinh không kiểm soát.
- Lá của cây cỏ sữa được dùng chủ yếu để chữa bệnh giun sán, đặc biệt hiệu quả với giun đũa và giun kim ở trẻ nhỏ.
- Giúp tăng cường lượng sữa cho phụ nữ đang trong thời kỳ cho con bú.
soát.
Theo nghiên cứu khoa học, cây cỏ sữa lá lớn có chứa axit galic. Đây là một loại glucozit độc, chưa xác định và có nhựa. Do vậy, khi dùng làm thuốc, cần chú ý vì cây này có thể gây đau, cảm giác kích ứng nhẹ ở niêm mạc dạ dày. Nếu thực hiện đúng cách với liều lượng phù hợp do bác sĩ chỉ định, cây này có thể mang đến những lợi ích đáng kể cho sức khỏe.
Điều cần lưu ý khi dùng cây cỏ sữa lá lớn
Dù cây cỏ sữa lá to có nhiều tác dụng, nhưng khi sử dụng nên chú ý một số điểm sau:
- Cây cỏ sữa lá lớn khác với loại lá nhỏ vì có tính hàn và chứa độc, do đó cần cẩn thận khi dùng.
- Sử dụng cây cỏ sữa lá lớn đúng liều lượng, không lạm dụng để tránh các tác dụng phụ không mong muốn.
- Ngừng sử dụng ngay và đến cơ sở y tế kiểm tra khi cơ thể có biểu hiện bất thường hoặc tình trạng bệnh nặng hơn.
- Để chẩn đoán đúng và có bài thuốc phù hợp, nên khám tại các cơ sở khám chữa bệnh đông y tin cậy trước khi dùng cây cỏ sữa lá lớn.
Những bài thuốc thông dụng với cây cỏ sữa lá lớn
Dưới đây là vài bài thuốc phổ biến mà bạn có thể áp dụng:
- Để điều trị tiêu chảy do vi khuẩn và hội chứng tiêu chảy, kết hợp 10g cỏ sữa lá lớn, cỏ mực, rau sam, búp ổi, và lá nhót. Sau khi sấy khô thì nghiền thành bột hoặc làm thành hoàn. Uống 2 – 3 lần mỗi ngày, mỗi lần 15g.
- Chữa tiểu không thông, tiểu giọt và nước tiểu có máu bằng cách sử dụng 40g cỏ sữa lá lớn cùng 30g rễ tranh, sắc nước uống 2 lần trong ngày.
- Điều trị tiểu ra máu: Dùng 30g cỏ sữa lá lớn tươi, 30g cỏ bờm ngựa tươi, và 15g ô quyết (ô cửu, hành đen). Sắc lấy nước, pha với đường đỏ và uống trong ngày.
- Điều trị viêm phế quản mãn tính, dùng 120g cỏ sữa lá lớn tươi kết hợp với 12g kiết cánh. Sắc thuốc hai lần, mỗi lần khoảng 2 giờ, lọc bã. Sau đó sắc cô đặc còn 60ml, thêm đường cát và uống 3 lần mỗi ngày, liên tục trong 20 ngày.
- Chữa phế ung (áp-xe phổi) bằng 1 nắm cỏ sữa lá lớn, giã nhuyễn và thêm nước sôi nguội rồi vắt lấy nửa chén nước cốt để uống.
- Chữa trẻ em suy dinh dưỡng, tiêu chảy: Dùng 30g cỏ sữa lá lớn tươi cùng 100g gan heo, chưng cách thủy lấy nước và uống.
- Để chữa nấm chân, ngứa chân, sử dụng 90g cỏ sữa lá lớn, rửa sạch, cắt nhỏ, ngâm trong nửa lít cồn 75°C. Sau 5 – 7 ngày, dùng bông thấm cồn thuốc bôi lên vùng da ngứa.
- Chữa nấm da, nấm đầu: Dùng cỏ sữa lá lớn tươi vừa đủ, giã và vắt nước thoa lên vùng da bị nấm, ngày 3 lần. Hoặc sử dụng 30g cỏ sữa lá lớn, cỏ sữa lá nhỏ, cỏ mực, và dầu giun tươi. Ngâm trong cồn 90°C, sau 20 ngày, dùng thuốc bôi lên vùng da bị bệnh, ngày 3 – 4 lần.
Thông tin trên giúp bạn hiểu rõ hơn về tác dụng của cây cỏ sữa lá to và những lưu ý khi sử dụng để đảm bảo hiệu quả tối đa cho sức khỏe. Hãy theo dõi các chuyên mục của Tin tức Sức khỏe để cập nhật thêm nhiều thông tin bổ ích khác nhé!
Xem thêm:
Cây cỏ sữa làm trắng da
Cây cỏ sữa trị mụn trứng cá