Cá là nguồn dinh dưỡng thiết yếu cho sức khỏe con người. Mặc dù vậy, không phải mọi loại cá đều có lợi ích tuyệt đối, nhất là những loại có chứa nhiều thủy ngân. Hãy đi sâu vào khám phá về những loại cá không có thủy ngân, có lợi cho sức khỏe qua bài viết này.
Cá mang lại rất nhiều lợi ích cho sức khỏe của chúng ta. Loại thực phẩm này rất giàu omega-3, sắt, kali và vitamin B, góp phần duy trì sức khỏe và kéo dài tuổi thọ. Đáng buồn là, vấn đề ô nhiễm môi trường đang trở nên nghiêm trọng. Nhiều loại hải sản đã bị nhiễm thủy ngân độc hại. Việc ăn phải những loại thực phẩm này không chỉ không cung cấp dưỡng chất mà còn gây ra nhiều bệnh tật. Bạn có biết những loại cá nào không chứa thủy ngân và an toàn cho sức khỏe chưa?
Tác động nguy hiểm của thủy ngân đối với sức khỏe con người
Thủy ngân, một kim loại nặng với ánh bạc, tồn tại dạng lỏng ở nhiệt độ thường, dễ bay hơi và lan ra môi trường xung quanh. Kim loại này được ứng dụng trong nhiệt kế, bóng đèn và dung môi phòng thí nghiệm.
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) xếp thủy ngân vào nhóm 10 hóa chất độc hại nhất. Khi tồn tại dưới dạng kim loại, các hợp chất và muối thủy ngân cực kỳ độc hại. Khi cơ thể tiếp xúc như hít thở hay nuốt phải, chúng tấn công não, gan và các cơ quan khác.
Đặc biệt nguy hiểm, thủy ngân là chất độc dễ tích lũy sinh học, có thể hấp thụ qua da, hệ hô hấp, và hệ tiêu hóa. Hợp chất hữu cơ của thủy ngân, đặc biệt là metyl thủy ngân, còn độc hơn cả vô cơ, chỉ cần một giọt nhỏ rơi trên da cũng đủ nguy hiểm đến tính mạng.
Bệnh Minamata, do ngộ độc thủy ngân gây ra, làm tê liệt hệ thần kinh trung ương và rối loạn nội tiết, ảnh hưởng nghiêm trọng đến phần miệng, hàm, mặt và răng. Phụ nữ mang thai nếu nhiễm độc kéo dài có thể dẫn đến tử vong thai nhi hay dị tật bẩm sinh.
Mặc dù cá bổ dưỡng, chúng ta cần cẩn trọng. Chuyên gia cho biết, hợp chất thủy ngân hình thành khi thủy ngân vô cơ hòa tan trong nước biển hoặc nước ngọt, có trong sinh vật phù du và tảo đơn bào – thức ăn của cá. Đặc biệt nguy hại là những loài cá lớn như cá mập, cá vược, cá kiếm.
Khi cá ăn phải những sinh vật này, thủy ngân bị giữ lại bên trong và không thể loại bỏ. Khi cá là món ăn của con người, thủy ngân tích tụ trong cơ thể ta, gây rủi ro sức khỏe. Ngộ độc thủy ngân có thể suy nhược thần kinh, giảm thính lực, rối loạn tâm thần và có nguy cơ tử vong.
Những loại cá không chứa thủy ngân
Với những tác hại nguy hiểm đã liệt kê, cá nhân nên cẩn trọng chọn cá khi chế biến món ăn ngon cho gia đình. Theo bà Maya Feller – giảng viên dinh dưỡng lâm sàng tại Đại học New York, dưới đây là những loài cá không chứa thủy ngân, được đánh giálà lựa chọn an toàn mà bạn có thể xem xét.
Cá cơm
Cá cơm là loài cá nhỏ sống ở nước mặn. Ở Việt Nam, cá cơm phân bố rộng khắp từ Bắc vào Nam. Theo Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA), cá cơm rất giàu axit béo omega-3, protein, vitamin và khoáng chất, giúp cơ thể luôn khỏe mạnh. Đặc biệt, cá cơm chứa các chất béo và cholesterol có lợi cho hệ tim mạch. Cá cơm có điểm đặc biệt là được đánh bắt tự nhiên, không nuôi được, và vòng đời ngắn nên ít tích tụ độc tố hơn so với các loại cá khác.
Cá mòi
Cá mòi có bề ngoài màu trắng bạc, thịt nhiều và xương nhỏ, nhiều xương dăm nên ít người lựa chọn. Tuy nhiên, đây là loại cá giàu canxi, với lượng canxi cao hơn sữa. Trong 85g cá mòi có 325mg canxi, trong khi 85g sữa chỉ chứa khoảng 276mg canxi. Hơn nữa, việc ăn 10g cá mòi mỗi ngày cung cấp đủ 20% lượng chất béo cần thiết.
Cá mòi tốt cho sức khỏe khi ăn tươi hay đóng hộp. Nó giàu omega-3, vitamin D, là thực phẩm mà mẹ bầu nên dùng để tăng miễn dịch, hỗ trợ sự phát triển của thai nhi, và ngăn ngừa dị tật.
Cá đối
Cá đối sống chủ yếu ở nước mặn, vùng duyên hải và nước lợ. Sống tại các cửa sông lớn, là thực phẩm quen thuộc với người Việt. Cá đối được xem là nguồn chất đạm thiết yếu, trứng của cá đối thơm ngon, bổ dưỡng, là món ăn được nhiều người ưa thích.
Theo y học cổ truyền, cá đối còn giúp ích khí, cải thiện tiêu hoá và điều trị viêm đại tràng mãn tính hiệu quả. Với người cao tuổi, ốm yếu vừa khỏi, ăn cá đối giúp khôi phục thể trạng nhanh chóng. Cá đối có vòng đời ngắn và sinh sôi nhiều nên ít bị nhiễm thủy ngân và độc tố.
Trên đây là thông tin về các loại cá không chứa thủy ngân mà bạn nên biết. Để giảm thiểu rủi ro từ việc ăn cá, hãy chọn mua thực phẩm còn tươi, tránh các loại cá ươn. Chúc quý độc giả chọn được loại cá không chứa thủy ngân để nâng cao chất lượng bữa ăn, duy trì sức khỏe tốt nhất.
Hoàng Yến
Nguồn tham khảo: Tổng hợp