Tác dụng và cảnh báo khi sử dụng hồng sâm

Hồng sâm, còn gọi là Red Ginseng, là nhân sâm tươi Hàn Quốc 6 năm tuổi được sấy khô. Người ta chỉ thu hoạch khi hồng sâm có ruột và vỏ ngoài màu đỏ hoặc nâu vàng đậm. Mặc dù hồng sâm được xem là một thảo dược bổ, nhưng không thể sử dụng một cách tùy tiện vì có thể gây nguy hiểm nếu không sử dụng đúng cách và cho đúng đối tượng. Vậy ai nên và ai không nên uống hồng sâm?

Lợi ích của hồng sâm đối với sức khỏe là gì?

Hồng sâm chứa các hoạt chất chính là Ginsenosides, một nhóm saponin steroid. Các chất này có nhiều tác dụng, như:

• Cải thiện suy giảm chức năng tình dục ở phụ nữ thời kỳ mãn kinh.
• Giúp cải thiện rối loạn cương dương và tăng cường sinh lý ở nam giới.
• Nâng cao trí nhớ và sức khỏe tim mạch.
• Giúp lưu thông máu tốt hơn và có tác dụng chống oxy hóa.
• Giảm mệt mỏi và tăng cường hệ miễn dịch. Đặc biệt, hồng sâm hỗ trợ điều trị ung thư nhờ vào thành phần saponin có khả năng ức chế sự phát triển của tế bào ung thư.

Các nghiên cứu cho rằng hồng sâm chứa một số hoạt chất có hoạt tính mạnh hơn nhân sâm như lưu thông máu, tác dụng chống oxy hóa và khả năng ức chế tế bào ung thư. Trong số các ginsenosides, Ginsenoside Rh2, Rg3, Rg5 là những hợp chất chống ung thư hiệu quả, giúp ngăn ngừa ung thư một cách độc lập hoặc hiệp đồng.

Những ai không nên uống hồng sâm?

Mặc dù hồng sâm có giá trị và tốt cho sức khỏe, nhưng có một số nhóm người không nên sử dụng. Vậy họ là ai?

Người bị cảm mạo phát sốt

Người bị cảm sẽ có triệu chứng ngoại cảm. Để điều trị cần phải lấy sơ phong, tán hàn hoặc thanh nhiệt giải biểu.

Do hồng sâm có tác dụng bổ khí, làm cho ngoại tà không thể phát tiết ra ngoài, từ đó gây ảnh hưởng đến kết quả trị liệu và kéo dài bệnh tình.

Người bị bệnh gan mật cấp tính

Những bệnh như viêm túi mật, sỏi mật hoặc viêm gan, vàng da, đau hạ sườn phải và đau bụng đều do gan mật bị thấp nhiệt, khí không lưu thông.

Uống hồng sâm có thể làm tăng trợ thấp sinh nhiệt, dẫn đến khí trệ và bệnh tình trở nặng thêm.

Người nôn mửa, viêm dạ dày, ruột cấp tính, đi ngoài phân lỏng

Những bệnh thuộc thấp nhiệt tích trệ cần phải được trị liệu bằng cách tiêu thực, đạo trệ, hòa vị và thanh trường. Bệnh sẽ nặng hơn nếu dùng hồng sâm.

Người viêm loét dạ dày cấp tính, xung huyết

Theo Đông y, dịch ra quá nhiều do viêm loét được gọi là khí trệ, vị hỏa gây đau, huyết nhiệt chạy lung tung gây xuất huyết. Cách chữa trị là lý khí hòa vị, lương huyết và chỉ huyết.

Uống hồng sâm bổ khí sẽ làm khí thịnh lên, huyết trở nên hưng vượng, cản trở giảm xuất huyết và giảm đau.

Người bị lao phổi, ho ra máu, giãn phế quản

Theo Đông y, những bệnh này làm sốt nhẹ, ho có đờm lẫn máu, gọi là âm hư hỏa vượng, phế âm suy nhược. Điều trị cần tư âm giáng hỏa, lương huyết chỉ huyết. Tuy nhiên, hồng sâm có thể làm tình trạng ra máu nặng thêm do thương âm, động hỏa.

Người tăng huyết áp

Đông y cho rằng tăng huyết áp là do can dương vượng, can hỏa bốc lên, gây triệu chứng choáng váng,

Triệu chứng như mắt đỏ, tai ù, buồn nôn hoặc nôn có thể xuất hiện. Giải pháp điều trị yêu cầu bình can, tiềm dương và thanh tiết can hỏa.

Hồng sâm khi uống với liều thấp có thể làm tăng huyết áp, nhưng nếu dùng với liều cao sẽ khiến huyết áp giảm.

Tuy nhiên, xét về lâm sàng, hồng sâm có thể làm trầm trọng thêm căn bệnh can dương vượng và can hỏa bốc. Thêm vào đó, việc đo lường liều lượng hồng sâm khi uống không hề dễ dàng, vì vậy người bị huyết áp cao không nên tự ý sử dụng mà nên hỏi ý kiến thầy thuốc.

Người bị di tinh, xuất tinh sớm

Tình trạng di tinh và xuất tinh sớm chủ yếu là do gan thận tương hỏa quá mạnh, thủy không dưỡng hỏa, âm bị thiếu hụt nhiều.

Hồng sâm như một nội tiết tố có thể thúc đẩy sự phát dục, khiến người bị di tinh và xuất tinh sớm càng nhạy cảm và kích thích hơn về mặt tình dục.

Người bị bệnh về hệ thống miễn dịch

Người mắc bệnh tự miễn như bệnh Luput ban đỏ, viêm khớp loại phong thấp, cứng bì… sẽ thấy tình trạng bệnh nặng hơn khi dùng hồng sâm.

Phụ nữ mang thai

Các thành phần trong hồng sâm có thể qua tuần hoàn huyết dịch sang thai nhi, không tốt cho thai nhi và có thể dẫn tới khó khăn khi sinh.

Trẻ nhỏ

Cơ thể thuần dương, tức là dương thịnh mà âm thiếu, không nên dùng sâm để bổ dương khí cho chúng.

Trẻ sơ sinh và trẻ dưới 1 tuổi không nên dùng hồng sâm vì nó có thể ảnh hưởng đến sự phát dục của tuyến sinh dục.

Ai có thể dùng hồng sâm?

Bên cạnh việc tìm hiểu “Những ai không nên uống hồng sâm”, bạn cũng cần biết những người nào có thể sử dụng.

Người mắc bệnh trầm cảm

Sâm giúp giảm cảm giác lo sợ, bi quan, cải thiện giấc ngủ và tinh thần, do đó rất phù hợp với người bị trầm cảm. Hơn nữa, hồng sâm còn có thể cải thiện tình trạng biếng ăn và hay quên.

Người mắc bệnh tiểu đường

Người tiểu đường cần có sự chỉ định của bác sĩ về liều lượng hồng sâm. Hồng sâm giúp giảm cholesterol, hỗ trợ bổ nguyên ích khí, cải thiện trí nhớ, ích huyết, ổn định tim mạch và tinh thần, rất tốt cho người tiểu đường. Người bệnh có thể sắc từ 6 – 8g hồng sâm và uống dần trong 2 – 3 tuần. Hoặc uống 20 – 30ml rượu hồng sâm một đến hai lần mỗi ngày, trước bữa ăn, trong 2 – 3 tuần.

Người có huyết áp thấp

Thái lát từ 5 – 7g hồng sâm để hãm và uống rất tốt cho người bị huyết áp thấp. Người bệnh chỉ nên dùng trà hồng sâm một lần mỗi ngày, kéo dài từ 2 – 3 tuần.

Người mắc bệnh ung thư

Hồng sâm có tác dụng hỗ trợ điều trị ung thư bao gồm:

• Giảm quá trình phát sinh gốc tự do, ngăn chặn các tế bào ung thư phát triển.
• Cải thiện khả năng ăn uống và giấc ngủ.
• Tăng cường sức đề kháng cơ thể.

Có nên uống hồng sâm mỗi ngày không?

Mặc dù hồng sâm rất tốt cho sức khỏe, nhưng không nên dùng hồng sâm quá nhiều, chẳng hạn uống thay nước lọc mỗi ngày. Một số nghiên cứu cho biết người lớn khỏe mạnh chỉ nên dùng 2g hồng sâm mỗi ngày và không sử dụng liên tục quá 24 tuần. Dù nhiều loại hồng sâm và công thức khác nhau, bạn cần chú ý đọc kỹ hướng dẫn sử dụng trước khi dùng.

Tóm lại, bài viết trên đã cung cấp những thông tin về ai không nên uống hồng sâm và cách sử dụng đúng, giúp hạn chế tác hại. Tuy nhiên, thông tin này chỉ mang tính tham khảo, bạn nên hỏi ý kiến bác sĩ trước khi dùng.

Quỳnh Trang

Nguồn tham khảo: Tổng hợp