Tìm Hiểu Về Chất Béo: Các Loại Chất Béo Trong Cơ Thể Và Vai Trò Quan Trọng Của Chúng

Chất béo là thành phần không thể thiếu trong cơ thể con người và có vai trò rất quan trọng. Khi nắm rõ về chất béo và cách phân loại, bạn sẽ chăm sóc sức khỏe tốt hơn và tránh được những “rắc rối” từ chất béo không lành mạnh.

Chất béo là gì?

Chất béo là một dạng của lipid, là một nhóm hợp chất có thể tan trong dung môi hữu cơ (nhưng thường không tan trong nước).

Năng lượng mà chất béo cung cấp có độ đậm đặc nhất dù giống như chất bột đường và đạm. Chi tiết hơn, 1g chất bột đường/đạm chỉ cung cấp 4 calo trong khi 1g chất béo có thể cung cấp tới khoảng 9 calo.

Cấu tạo cơ bản của chất béo là từ các axit béo và được phân thành 2 nhóm chính: axit béo no và axit béo không no.

• Axit béo no: Chủ yếu có trong mỡ động vật, bao gồm axit panmitic, axit caprylic, axit stearic…

• Axit béo không no: Gồm các axit như oleic, alpha linolenic, axit oxalic, axit linoleic hay axit arachidonic.

Chất béo trong chế độ ăn uống hàng ngày mà cơ thể hấp thu cũng là một trong những yếu tố quyết định cholesterol. Chất cholesterol giúp cơ thể tiêu hóa chất béo và tạo ra hàng rào bảo vệ cơ thể, tham gia vào cấu trúc tế bào.

Tuy nhiên, nếu tiêu thụ quá nhiều cholesterol, cơ thể sẽ gặp những ảnh hưởng tiêu cực. Cholesterol trong cơ thể được phân thành hai loại:

• Cholesterol xấu (LDL).

• Cholesterol tốt (HDL).

Cả hai loại cholesterol này đều tồn tại trong máu. Việc quan trọng là bạn phải kiểm soát chỉ số cholesterol, cụ thể là giữ LDL thấp và HDL cao để giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch và đột quỵ.

Làm thế nào để kiểm soát lượng cholesterol nên tiêu thụ mỗi ngày? Đừng lo, hãy quản lý dựa trên loại chất béo bạn đang tiêu thụ; bổ sung thực phẩm có chất béo tốt và tránh các thực phẩm có chất béo không tốt để giảm nguy cơ.

Vai trò của chất béo có trong cơ thể

Ở trên, chúng ta đã tìm hiểu chất béo là gì. Vậy cụ thể hơn, vai trò của chất béo trong cơ thể là gì?

Dưới đây là vài vai trò của chất béo trong cơ thể:

Dự trữ, cung cấp năng lượng

Một trong những vai trò chính của chất béo là tích trữ và cung cấp năng lượng cho các hoạt động cơ thể, đặc biệt là cơ bắp. Nói cách khác, chất béo là chất cần thiết trong đời sống của cơ thể và tế bào.

Theo nghiên cứu, mỗi gram chất béo chứa đến 9 calo, trong khi protein và carbohydrate chỉ cung cấp 4 calo. Vai trò của chất béo là dự trữ, điều hòa năng lượng và bảo vệ cơ thể khỏi sự thay đổi nhiệt độ.

Chất béo hỗ trợ hấp thụ vitamin

Khả năng của chất béo trong việc hỗ trợ vận chuyển và hấp thụ vitamin như A, E, D, K,… là rất quan trọng cho cơ thể.

Vitamin và khoáng chất có vai trò thiết yếu, giúp bảo vệ sức khỏe thị giác, tăng cường miễn dịch, chống lão hóa,…

Cung cấp các axit cần thiết

Các axit béo thiết yếu như Acid α Linoleic (Omega-3), Acid Linoleic (Omega-6) thường không được cơ thể tự tổng hợp mà phải thông qua chất béo.

Dầu thực vật như dầu đậu nành, dầu cải, dầu mè, dầu phộng chứa nhiều Omega-6, trong khi dầu cá và dầu động vật cung cấp nhiều Omega-3.

Cơ thể cần bao nhiêu chất béo hàng ngày?

Dù chất béo là cần thiết và có vai trò quan trọng, nhưng cần bổ sung đúng cách và đúng lượng để duy trì sức khỏe. Quá nhiều chất béo có thể gây hại cho sức khỏe.

Vậy cơ thể cần bao nhiêu chất béo mỗi ngày?

Chất béo với trẻ em

Sữa mẹ là nguồn dưỡng chất chủ yếu cho trẻ sơ sinh, với chất béo chiếm một phần năng lượng lớn. Do đó, qua sữa mẹ, trẻ gần như nhận đủ lượng chất béo cần thiết.

Tổng quát, trẻ từ 7 đến 11 tháng cần khoảng 35g chất béo mỗi ngày; trẻ từ 1 đến 3 tuổi cần 55g; trẻ từ 4 đến 6 tuổi cần 40g mỗi ngày.

Chất béo cho người trưởng thành

Nhu cầu chất béo của người trưởng thành tùy thuộc vào mức calo cần cho hoạt động như giảm cân hay duy trì cân nặng, cùng với chế độ ăn của mỗi người.

Biết cách tính lượng chất béo hằng ngày sẽ giúp kiểm soát tốt hơn và đáp ứng nhu cầu của cơ thể.

Theo chế độ ăn tiêu chuẩn, cần tối đa 30% calo từ chất béo.

Cách tính lượng calo theo mục tiêu:

• 1.500 calo/ngày cần khoảng 50g chất béo;

• 2.000 calo/ngày cần khoảng 67g chất béo;

• 2.500 calo/ngày cần khoảng 82g chất béo.

Trong đó bao gồm:

• Chất béo tốt (không bão hòa đơn) nên từ 15 – 20%;

• Chất béo tốt (không bão hòa đa) từ 5 – 10%;

• Chất béo bão hòa (xấu) dưới 10%;

• Chất béo chuyển hóa (tối thiểu 0%);

• Cholesterol nên kiểm soát dưới 300mg/ngày.

Thông tin trên hy vọng đã giúp bạn hiểu rõ về chất béo, vai trò của nó trong cơ thể và cách tính lượng cần thiết hàng ngày. Dù rất cần thiết, nhưng ăn quá nhiều chất béo có thể dẫn đến béo phì, bệnh tim mạch, đột quỵ… Phân biệt loại chất béo, chọn chất béo có lợi và hạn chế chất béo có hại sẽ giúp bạn giữ cân nặng hợp lý, vừa đẹp vừa an toàn cho sức khỏe.

Nam Anh

Nguồn tham khảo: Tổng hợp