Tìm hiểu về Ngoại khoa và các bệnh lý phổ biến bạn cần biết

Khi nghe về lĩnh vực ngoại khoa lần đầu, nhiều người thường thắc mắc ngoại khoa chính xác là gì và những bệnh nào thuộc danh mục bệnh ngoại khoa. Hôm nay, Tin tức Sức khỏe sẽ đồng hành cùng bạn để khám phá ngoại khoa.

Ngoại khoa là gì?

Ngoại khoa, hay còn được gọi là khoa ngoại, là một nhánh của y học chuyên về việc điều trị các bệnh lý và tổn thương trong hoặc ngoài cơ thể thông qua phương pháp phẫu thuật kết hợp với thiết bị công nghệ cao nhằm điều chỉnh hoặc loại bỏ những tác nhân gây hại.

Về vấn đề ngoại khoa là gì, các bác sĩ cho biết rằng ngoại khoa là lĩnh vực y học sử dụng các dụng cụ như dao kéo để tiến hành phẫu thuật, điều chỉnh hoặc loại bỏ các yếu tố gây bệnh bên trong hoặc ngoài cơ thể. Ban đầu, phẫu thuật chỉ đơn giản là sử dụng dao kéo để can thiệp quả quyết nhằm chẩn đoán và điều trị bệnh.

Nhờ sự phát triển của y học hiện đại, các giải pháp phẫu thuật ngoại khoa ngày càng trở nên phổ biến, giúp điều trị bệnh nhanh chóng và hiệu quả thông qua các thiết bị y tế hiện đại.

Vậy nguồn gốc của ngoại khoa là từ đâu? Người được xem là “ông tổ” của ngành y, Hippocrates, đã đặt nền móng ban đầu cho y học, trong đó có ngoại khoa bằng việc sử dụng nước sôi để nguội và rượu để rửa các vết thương ngoài da. Ngoài ra, ông cũng thực hiện các thao tác điều trị gãy xương bằng cách cố định và nắn chỉnh xương bị lệch, sử dụng nhiệt trị liệu để điều trị bệnh trĩ ngoại,…

Do đó, có thể thấy rằng ngoại khoa, hay cụ thể hơn là giải phẫu, đóng vai trò quan trọng trong việc chữa trị bệnh nhanh chóng và hiệu quả, những điều mà đôi khi thuốc men không thể mang lại. Tuy nhiên, nó cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro như chảy máu, đau đớn, viêm nhiễm và nhiễm trùng vết mổ trong quá trình và sau phẫu thuật.

Những bệnh nằm trong ngoại khoa là gì?

Sau khi có câu trả lời cho câu hỏi ngoại khoa là gì, bạn cũng nên biết đến các bệnh lý thuộc ngoại khoa để lưu ý trước, trong và sau khi điều trị. Các bệnh ngoại khoa thường là những bệnh lý gây rối loạn hoạt động hoặc làm thay đổi cấu trúc của một hoặc nhiều bộ phận cơ thể người.

Thường thì những biến đổi này sẽ dẫn đến các bệnh lý cần can thiệp trực tiếp bằng phương pháp phẫu thuật hoặc dùng thuốc để chữa trị hiệu quả, loại bỏ hoặc sửa chữa các bộ phận bị hư hỏng. Các bệnh ngoại khoa phổ biến gồm:

Bệnh về vùng hậu môn – trực tràng: Gồm các bệnh như trĩ nội, trĩ ngoại, nứt, rò, hẹp hoặc áp xe hậu môn, sa trực tràng, ung thư trực tràng,… Những bệnh này đều cần phẫu thuật nội soi hoặc mổ hở để điều trị ngoại khoa.

Bệnh thoát vị (sa ruột): Bao gồm tình trạng thoát vị bẹn được điều trị nội soi, đặt lưới tái tạo thành bẹn hoặc trị liệu hiện tượng thoát vị thành bụng do yếu tố tự nhiên hoặc sau mổ.

Bệnh về đường mật: Như cắt bỏ túi mật do sỏi, viêm hoặc có khối u, và phẫu thuật cắt nang tạo ống mật…

chủ, mổ lấy sỏi trong túi mật, …

Bệnh về gan, tụy và lách: Các phương pháp bao gồm cắt gan, cắt 1 phần tụy, cắt lách do bệnh lý hoặc chấn thương nặng,…

Bệnh về hệ tiêu hóa: Thực hiện cắt nửa dạ dày hoặc cắt toàn phần dạ dày, phẫu thuật cắt ruột thừa, cắt ruột non, nạo hạch dạ dày, chữa trị hẹp môn vị, bệnh ung thư dạ dày,…

Bệnh liên quan đến ung thư: Bao gồm khối u, hạch bạch huyết trên da, vú hoặc trên các cơ quan khác như dạ dày, gan, túi mật, ruột non, trực tràng, đại tràng, tuyến giáp,…

Bệnh liên quan đến nội tiết: Chữa trị ngoại khoa nhằm loại bỏ và điều trị một số loại bướu, khối u tại tuyến giáp và tuyến cận giáp, điều trị bệnh cường giáp và ung thư tuyến giáp.

Bệnh lý thông thường: Các biểu hiện như áp xe, viêm nhiễm tại chỗ, viêm mô tế bào, hạch bạch huyết bất thường, hoại tử do ký sinh trùng xâm nhập, thiếu máu cục bộ,…

Mục tiêu khi tiến hành điều trị ngoại khoa

Sau khi đã hiểu rõ về ngoại khoa, bạn đọc cần biết mục tiêu của điều trị ngoại khoa đối với y học và sức khỏe con người. Dưới đây là một số mục tiêu của ngoại khoa:

• Đảm bảo bệnh nhân không phải chịu nhiều đau đớn và quá trình phục hồi không quá kéo dài.
• Đề xuất phương pháp phẫu thuật tối ưu nhất cho bệnh nhân để điều trị và giảm thiểu triệu chứng bệnh.
• Giúp bệnh nhân hiểu rõ các rủi ro, biến chứng có thể xảy ra khi tiến hành điều trị ngoại khoa.
• Lên kế hoạch chi tiết cho các thủ thuật và phẫu thuật.
• Theo dõi tình trạng và sự hồi phục của bệnh nhân sau phẫu thuật, đặc biệt trong 24 – 48 giờ đầu tiên.

Những rủi ro có thể gặp phải sau quá trình chữa trị ngoại khoa

Dù hiệu quả nhưng điều trị ngoại khoa cũng kèm theo một số rủi ro và biến chứng không mong muốn, đó là:

• Những biến cố liên quan đến gây mê, phẫu thuật và quá trình lành sau mổ.
• Chảy máu và nhiễm trùng vết mổ là biến chứng phổ biến nhất sau điều trị ngoại khoa. Đặc biệt, phẫu thuật trên đường tiêu hóa có nguy cơ gây liệt ruột, tắc ruột, xì dò miệng nối, viêm phúc mạc,…
• Bệnh nhân có bệnh mãn tính như tim mạch, phổi, tiểu đường,… có thể gặp biến chứng như nhồi máu cơ tim, viêm phổi, tai biến mạch máu não,…

Dù có thể phòng tránh được, nhưng các nguy cơ trong phẫu thuật ngoại khoa không thể loại bỏ hoàn toàn. Do đó, bệnh nhân, gia đình và bác sĩ cần thường xuyên theo dõi tình trạng bệnh và kịp thời xử lý khi có biến chứng.

Hy vọng qua những chia sẻ của Tin tức Sức khỏe, bạn đã hiểu rõ ngoại khoa là gì cũng như một số bệnh lý và vấn đề sức khỏe liên quan. Khi được chỉ định phẫu thuật, người bệnh cần chăm sóc vết mổ đúng cách, vệ sinh theo chỉ dẫn của bác sĩ và báo cáo ngay khi có triệu chứng bất thường.

Xem thêm:

• Khám nội khoa gồm những bệnh gì?
• Khám sức khỏe tổng quát gồm những gì?