Màu sắc thực phẩm đóng vai trò quan trọng đối với lượng dinh dưỡng và tác dụng khi chúng vào cơ thể. Chẳng hạn, thịt trắng thường được khuyến khích hơn trong thực đơn hằng ngày so với thịt đỏ. Vậy thực phẩm màu đen thì thế nào? Những thực phẩm màu đen nào nên chọn để tốt cho sức khỏe và lợi ích khi ăn chúng thường xuyên là gì?
Việc ăn thực phẩm màu đen có lợi không?
Từ quan niệm của các chuyên gia Đông Y, màu đen thuộc hành Thuỷ, tác động tới thận tạng và ứng với mùa đông. Thực phẩm màu đen thường có khả năng bồi bổ thận âm và thận dương. Một số thực phẩm đặc trưng có thể kể đến như đậu đen, vừng đen, mộc nhĩ đen, gà đen.

Thường thì mọi người ưa chọn rau củ màu tươi sáng như vàng, cam, đỏ, xanh hơn là các thực phẩm màu tối, đặc biệt là thịt. Tuy nhiên, nhóm thực phẩm màu đen chứa sắc tố anthocyanins – một chất chống oxy hóa rất tốt cho sức khỏe. Cụ thể, anthocyanins có thể giúp giảm nguy cơ mắc ung thư, bệnh tim, đột quỵ, kháng khuẩn và chống béo phì.
Vậy có thể thấy nhóm thực phẩm màu đen có thể hơi lạ và ít người ưu tiên, nhưng chúng lại rất có lợi cho cơ thể. Màu sắc này còn giúp chế biến các món ăn ngon và đa dạng màu sắc hơn.
Những thực phẩm màu đen hàng đầu nên bổ sung cho cơ thể
Như đã đề cập, thực phẩm màu đen chứa sắc tố anthocyanins với đặc tính chống oxy hóa mạnh. Khi người Việt ngày càng quan tâm đến sức khỏe và chế độ dinh dưỡng, các thực phẩm màu đen dưới đây được nhiều người ưu tiên:
Đậu đen
Đậu đen giàu protein và chất xơ, cung cấp các hoạt chất có lợi như saponin, anthocyanins, kaempferol, quercetin. Lợi ích của đậu đen bao gồm duy trì xương chắc khỏe, giảm huyết áp, cải thiện đường huyết và giảm nguy cơ bệnh tim mạch. Thêm vào đó, chứa hơn 10 loại acid amin thiết yếu, đậu đen là thực phẩm tốt cho làn da, giúp da săn chắc nhờ tăng cường sản sinh collagen.
Gạo lứt đen
Gạo lứt đen, còn gọi là gạo tím hay gạo cẩm, chứa hàm lượng protein cao hơn gạo trắng thông thường. Anthocyanins trong gạo lứt đen là sắc tố thực vật có tác dụng chống viêm và chống ung thư hiệu quả. Các chuyên gia khuyến khích người bị bệnh mãn tính như bệnh tim, béo phì nên bổ sung gạo lứt đen để cải thiện tình trạng bệnh. Ngoài ra, gạo lứt đen chứa nhiều lutein và zeaxanthin, giúp bảo vệ mắt khỏi gốc tự do gây hại.

Mộc nhĩ đen
Đối với những người ăn thuần chay, mộc nhĩ đen không hề xa lạ. Theo quan niệm Đông y, mộc nhĩ đen có tác dụng bổ huyết, hoạt huyết, ngăn ngừa đông máu, nhồi máu não và xơ cứng động mạch. Hơn nữa, mộc nhĩ đen thuộc họ nấm có khả năng chống stress oxy hóa, giảm cholesterol trong máu. Đây là thực phẩm màu đen có nguồn gốc thực vật rất lành tính và dễ dàng tìm kiếm.
Nên uống thường xuyên.
Nho đen
Nho là trái cây dễ ăn và được nhiều người yêu thích. Loại quả này chứa các hợp chất như lutein, zeaxanthin giúp bảo vệ võng mạc và ngăn ngừa thoái hóa điểm vàng. Ngoài ra, chất resveratrol trong nho đen còn có tác dụng chống ung thư và bảo vệ sức khỏe tim mạch. Trái cây như nho thường nên được ăn trực tiếp khi còn tươi.
Hạt mè đen
Mè đen, hay còn gọi là vừng đen, là loại hạt giàu các khoáng chất như magie, kali, sắt, canxi, kẽm, đồng, selen, vitamin E, cùng các chất xơ và protein. Chất sesamin trong mè đen có khả năng giảm viêm và giúp người bệnh giảm đau khớp. Việc tiêu thụ mè đen còn góp phần nuôi dưỡng hệ tiêu hóa khỏe mạnh và giảm mỡ máu.

Rong biển
Rong biển không phải là thức ăn màu đen quen thuộc với người Việt, nhưng thực chất đó là “thực phẩm vàng” cho sức khỏe. Rong biển chứa đến 12 loại vitamin điển hình như Vitamin C, Vitamin A, Vitamin B1, Vitamin B12. Các chuyên gia khuyến khích việc tiêu thụ rong biển để cải thiện đường ruột, giảm táo bón và giảm cholesterol máu. Những người thiếu sắt, canxi và i-ốt nên thêm rong biển vào thực đơn hàng ngày.
Làm đẹp từ thực phẩm màu đen như thế nào?
Dinh dưỡng có mối liên hệ mật thiết với ngoại hình và làn da. Nếu bạn muốn cải thiện làn da và mái tóc, nên ưu tiên các thực phẩm màu đen do chúng có đặc tính chống oxy hóa mạnh mẽ. Cụ thể cách ứng dụng loại thực phẩm này như sau:
- Với đậu đen: Dưỡng chất trong đậu đen tham gia vào quá trình sản sinh collagen, giúp ngăn ngừa lão hóa sớm. Để có mái tóc mượt mà, bạn có thể gội đầu bằng nước đậu đen. Uống nước đậu đen cũng giúp làm đẹp da.
- Với vừng đen: Vừng đen cũng có khả năng dưỡng tóc và kích thích mọc tóc hiệu quả. Ăn vừng đen giúp tóc thêm mượt mà.
- Với cà phê đen: Cà phê là một thực phẩm màu đen có thể dùng trong làm đẹp. Bạn có thể dùng cà phê đen để tẩy tế bào chết cho da. Thoa cà phê trực tiếp lên da cũng có thể giảm nếp nhăn, đốm cháy nắng và mẩn đỏ. Uống cà phê mà không thêm đường hay sữa còn giúp giảm béo và quá trình lão hóa da. Để ngăn ngừa rụng tóc, bạn cũng có thể ủ tóc bằng bã cà phê.
- Với trà đen: Giống như cà phê đen, trà đen cũng chứa chất kích thích nên cần cân nhắc khi tiêu thụ hàng ngày. Tuy nhiên, đối với việc chăm sóc da, bạn có thể sử dụng thường xuyên. Những ai bị quầng thâm mắt có thể dùng túi trà đã pha đắp lên mắt. Nếu làn da bị cháy nắng, hãy dùng bông gòn thấm nước trà để làm dịu da. Nước trà cũng có ích cho việc điều trị vết mẩn ngứa do côn trùng cắn.

Đây là những chia sẻ về thực phẩm màu đen. Hy vọng bài viết sẽ giúp bạn hiểu hơn về loại thực phẩm này và có sự lựa chọn phù hợp để xây dựng chế độ ăn uống khoa học.